Dat bergsport leuk is, wisten we allemaal al langer. Dat het een beetje verslavend kan lijken, hebben een aantal van ons, bergbeklimmers, al gevoeld. Intussen is het wetenschappelijk bewezen: bergsport is verslavend.
Een onderzoek, uitgevoerd door het departement Psychiatrie van de Medische Universiteit van Innsbruck voor o.a. recreatieve en extreme bergbeklimmers, stelde “bergsportverslaving” als fenomeen vast. Bij bijna een kwart van de 335 deelnemers konden ze verslaving vaststellen a.d.h.v. deze online uitgevoerde studie.
Via berg-en klimclubs is er in 2019-2020, een vragenlijst verstuurd. De “bergverslaving” werd geïdentificeerd door vragen te stellen over de focus op top-overwinningen en/of kick-ervaringen. Deze waren al in een vergelijkbare vorm gebruikt voor “andere gedragsverslavingen”. Ook zocht de studie naar factoren als ‘sensatie zoeken’(’sensation seeking’) en het beïnvloeden van emotieregulatie.
Differentiëren van gezond bewegen is belangrijk
Het onderzoeksteam, waarbij ook de Technische Universiteit München betrokken was, stond onder leiding van onderzoeksdirecteur, psychiater en neuroloog Katharina Hüfner.
Voordat het werk begon, waarvan de resultaten in augustus werden gepubliceerd, was het belangrijk om mogelijke bergverslaving duidelijk te scheiden van gezonde lichaamsbeweging, zei Hüfner.
“Het gaat zeker niet om sport, beweging of gezondheidsaspecten, maar om het duidelijk verslavend gedrag van zoveel mogelijk pieken moeten bereiken”.
Dosisverhoging en ontwenningsverschijnselen
Maar dat alleen is ook geen “bergverslaving”: “Doorslaggevend is dat het leven van bergverslaafden erg gericht is op bergbeklimmen. Het vereist een constante dosisverhoging en
ontwenningsverschijnselen treden ook op als er geen berg kan worden beklommen.”
Bij dit soort verslavend gedrag trekken de bergen aan als een magneet, benadrukte Hüfner. Om echt verslaving vast te stellen, is het belangrijk dat er een te grote overdrijving is en het met de bergklimmotivatie echt uit de hand loopt. Volgens de psychiater klopt het heersende beeld van de gezonde, veerkrachtige bergbeklimmer niet altijd. “Bergverslaafden vertoonden ook hogere niveaus van depressie, mentale stress of angstsymptomen dan niet-bergverslaafden” merkte de wetenschapper op.
Naast “bergverslaving” namen ook andere verslavingen, zoals alcoholverslaving, onder deze mensen toe.
bron:
Habelt, L., Kemmler, G., Defrancesco, M. et al. Why do we climb mountains? An exploration of features of behavioural addiction in mountaineering and the association with stress-related psychiatric disorders. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci (2022). https://doi.org/10.1007/s00406-022-01476-8
